Het enthousiasme voor natuurlijke tuinen spat ervan af bij hovenier Rens de Rooij uit Hillegom. Vol vuur spreekt hij over het nut van inheemse planten, planten die van nature in Nederland voorkomen, zoals smeerwortel en grote kattenstaart, en die zo waardevol zijn voor vlinders en bijen. En over bessenstruiken zoals vlier en sleedoorn waar de vogels heerlijk van kunnen snoepen. „En als je de ruimte hebt: plant eens een eik. Hierop leven wel 700 organismen, op een dakplataan slechts twee!’’
Bevlogen hovenier
Sommige mensen kennen Rens de Rooij als de bevlogen hovenier die tuinen aanlegt in tv-programma’s als Uitstel van Executie van RTL4. Wie op zijn website kijkt, ziet dat Rens meer doet dan gewoon tuinen aanleggen: hij is een warm pleitbezorger van de groene, levende tuin. De meeste klanten komen dan ook bij hem terecht, omdat ze belangstelling hebben voor een duurzame, diervriendelijke tuin. „Maar dat geldt niet voor iedereen hoor’’, zegt Rens, „Laatst had ik een gesprek met een Vereniging van Eigenaren over de aanleg van de tuin bij hun appartementencomplex en dan zitten er echt mensen bij die hier een viooltje en daar een hortensia willen hebben en veel keurig aangeharkte grond. Maar in die kale, onbeschermde grond gedijen planten niet. Dat wordt nooit wat.’’
Minder netjes
Volgens Rens is het noodzakelijk dat we allemaal minder netjes gaan tuinieren en bijvoorbeeld afgevallen blad in de border laten liggen, zodat insecten hier een schuilplaats kunnen vinden en vogels lekker tussen het blad kunnen scharrelen op zoek naar eten. Onkruid biedt ook veel voedsel aan allerlei dieren, maar de meeste mensen halen dat toch liever weg. „Dat is te begrijpen, maar als je een wat grotere tuin hebt, zou je van je gazon wel een wildebloemenweide kunnen maken. Maai het gras niet, maar laat het in bloei schieten. Je zult zien, dat er ook andere planten in het gazon opkomen zoals klaprozen, margrieten en kaasjeskruid.
Na de bloei vormen de planten zaad waar de vogels weer blij mee zijn. Een gewoon gazon is natuurlijk wel beter dan bestrating, het water kan dan namelijk goed de grond inzakken, maar voor het dierenleven biedt het weinig. Alleen de merels en lijsters vinden er regenwormen en zijn graag op het gazon.’’ Voor wie een bloemenweide te ver gaat, heeft Rens nog wel een andere tip. „Maai het gazon, maar laat de randen daarbij met rust, zodat hier planten als madeliefjes en klaver kunnen groeien.’’
De ideale tuin
De ideale tuin biedt volgens Rens de Rooij een verhouding van 70 procent groen en 30 procent verharding. In hele kleine tuinen kan die verhouding iets anders liggen, want er moet wel voldoende ruimte zijn voor het terras en een pad naar de schuur. Je kunt ook (deels) voor halfverharding zoals grind of boomschors kiezen, zodat regenwater toch in de grond kan zakken. Van muren en schuttingen is Rens geen fan. „Als je een haag plant, kan bijvoorbeeld de egel gemakkelijk van de ene tuin naar de andere lopen. Staat er toch een schutting, dan zijn wij ervoor om die zo snel mogelijk te laten begroeien met klimplanten. Klimop is bijvoorbeeld fantastisch, omdat vogels er graag in nestelen. Bovendien geeft de plant in het voorjaar bloemen met nectar en in het najaar bessen voor de vogels.
Maar er zijn meer goede klimplanten, zoals wilde wingerd die snel groeit en een vlammende herfstkleur heeft.’’ Voor vogels is het belangrijk dat de tuin zowel schuil- en nestgelegenheid als voedsel biedt. Dat kan bijvoorbeeld wel met een eik, maar niet met een palm. Rens: „Die exoten doen verder helemaal niets voor de natuur in je tuin. Daarom heb ik al zeker vijftien jaar geen olijfbomen en palmen meer aangeplant. Dus als je de ruimte hebt, plant eens een eik. Hierop leven wel 700 organismen, op een dakplataan slechts twee!’’
Koel groen
De laatste jaren is de belangstelling voor natuurlijke tuinen enorm toegenomen, merkt de hovenier. Bij nieuwbouwprojecten worden regenpijpen afgekoppeld van het riool, soms wordt er door de gemeente bepaald dat de voortuinen allemaal een beukenhaag krijgen of er wordt een wadi door de gezamenlijke voortuinen aangelegd. Als gevolg van de klimaatverandering wisselen perioden van droogte en hoosbuien elkaar af en is het nog belangrijker geworden dat regenwater wordt opgevangen in de tuin. „Maar je merkt op die snikhete dagen ook hoe belangrijk groen is’’, zegt Rens. „Loop op een warme dag maar eens door een buurt met jaren 30-woningen en ruime tuinen. Daar vind je veel groen en hoge bomen en kan het wel 10 graden koeler zijn dan in dichtbebouwde wijk zonder tuinen.’’
Nestkastje
Omdat de mensen die zijn hoveniersbedrijf weten te vinden in de regel specifiek op zoek zijn naar een natuurlijke tuin, geeft het werk Rens veel voldoening. „Sommige mensen willen heel graag een bepaalde vlinder in de tuin en vragen aan ons welke planten daarvoor nodig zijn. Als ze een paar maanden na de aanplant de vlinders ook echt zien, maken ze daar foto’s van en sturen die enthousiast naar ons toe. Ze merken dan ook dat je echt vogels naar je tuin lokt als je een nestkastje in de buurt van de juiste boom hangt.’’ Zo valt er in de natuurlijke tuin steeds weer iets nieuws te ontdekken en dat nodigt de bewoners uit om naar buiten te gaan. Is de interesse eenmaal gewekt, dan willen mensen nog wel een stapje verder gaan. „Het gebeurt regelmatig dat klanten die een tuin hebben die al voor 80 procent diervriendelijk is, daar 100 procent van willen maken. Daar werken we natuurlijk graag aan mee.’’
Dit artikel is verschenen in magazine Groener Wonen, editie 3 – 2019.
Tekst: Jacqueline Leenders — Foto’s: Maartje de Rooij en Mariëlle van Delft (portretten Rens de Rooij)
Meer informatie?
Als hoveniers met een groen hart helpen wij graag om een levende, groene tuin aan te leggen en/of te onderhouden. Kunnen wij u helpen bij het aanleggen, renoveren of onderhouden van uw tuin? Bel dan tijdens kantooruren naar 0252-684923 of stuur ons een bericht. Wij helpen u graag.
