De herfst begint zich weer aan te dienen; het wordt kouder en natter, de zon gaat eerder onder en de blaadjes vallen één voor één van de bomen. Het beeld buiten begint zichtbaar te veranderen en juist nu is het een periode om zowel binnen als buiten te genieten van de ontwikkeling in uw tuin. Het dierenleven past zich aan, sommige dieren laten zich wat vaker zien en anderen bereiden zich voor op de winter(-slaap). Maar bijna iedereen noemt deze schimmel, zodra er wordt gevraagd om een echt herfst-gerelateerd element; paddenstoelen. Ze komen in vele kleuren, soorten en maten en zijn een prachtige verschijning in zowel bos als tuin. Wij nemen u mee, op een wandeling door de wereld van de paddenstoel.
Hoe groeien paddenstoelen?
Het bijzondere aan paddenstoelen is dat een groot deel van het organisme verstopt zit; de zwamvlok is een netwerk van erg fijne draadjes dat onder de grond verborgen zit. De zwamvlok is het hele jaar aanwezig en af en toe, als het vochtig genoeg is en de tijd rijp is -meestal in het najaar- ontspruit de vrucht uit de zwamvlok. Dan verschijnt de paddenstoel in uw tuin of het bos.
Om zich voort te planten en nieuwe zwamvlokken te doen ontstaan, produceert een paddenstoel minuscule sporen. Wanneer verschillende sporen op een geschikte plaats samenvallen, kan hieruit een zwamdraadje ontstaan: het begin van een nieuwe zwamvlok.
Soorten paddenstoelen
Paddenstoelen zijn erg belangrijke schakels in het ecosysteem. Over het geheel genomen kunnen we paddenstoelen indelen in drie groepen: de opruimers, de boombegeleiders en de parasieten.
- De grootste groep zijn de opruimers, zij verteren bladafval en dood hout en zorgen ervoor dat de aarde niet bedekt geraakt met een kilometersdikke strooisellaag. Uiteraard is dit een erg traag proces.
- De symbionten: boombegeleiders die in symbiose leven met een bepaalde boom. Vele symbionten zijn zeldzaam geworden. Deze paddenstoelen zijn erg gevoelig voor processen als verzuring, stikstofdepositie en verdroging. Voor hen is het belangrijk dat de strooisellaag niet té dik wordt.
- De parasieten zijn paddenstoelen die op een levend organisme groeien en die de gastheer aantasten. Parasieten zijn weinig geliefd, maar vervullen toch een nuttige rol in de natuur. Gezonde bomen zijn sterk genoeg om weerstand te bieden aan parasieten, uiteindelijk worden enkel zieke en verzwakte bomen geveld door parasieten. Zo blijven enkel de gezonde bomen over en wordt er plaats gemaakt voor jonge en gezonde exemplaren.
Paddenstoelen in uw eigen tuin
Paddenstoelen zijn dus intrigerende en nuttige verschijningen. Ze ruimen de tuin op en zorgen op hun eigen manier voor de natuur. Wilt u er nu meer in uw tuin krijgen of meer weten over de al aanwezige soorten? Op de website van ‘Paddenstoelenwerkgroep Drenthe‘ vindt u meer informatie, Nederlands bekendste mycoloog Eef Arnolds geeft rijkelijk informatie en zelfs groepsexcursies over zijn landgoed met ruim 500 paddenstoelensoorten. En wellicht leuk om te doen; de paddenstoelenquiz, om te kijken hoe ver uw kennis over paddenstoelen rijkt! Tip voor de herfstvakantie als u kinderen heeft, is het kabouterpad lopen. Wij wensen u heel veel plezier toe!