Heeft u wel eens een blauwe flits voorbij zien komen, als u langs het water wandelde? In de winter kan dat zomaar de ijsvogel zijn. Groot zijn ze niet, maar ze vallen op door hun blauwe kleur. Het zal echter vaker bij een flits blijven dan dat u dit vogeltje eens rustig kunt bekijken, want ijsvogels zijn erg schuw. De meeste ijsvogels leven in de tropen, alleen de ondersoort, Alcedo atthis ispida, komt zowel in Nederland als in België voor.
De ijsvogel: beschermd maar niet meer bedreigd
Jarenlang stond de ijsvogel op de Nederlandse rode lijst van bedreigde diersoorten. Voor 1997 werden er 35 tot 50 broedplaatsen waargenomen. In ’97 waren dat er 650 tot 700 samen, in zowel Nederland als België. Door de zachtere winters, het maken van ijswakken en verbeteren van waterkwaliteit en de natuurlijke beekloop, is de ijsvogel in 2004 van de rode lijst afgehaald. De flinke vorst periodes van 2008 tot en met 2012, gooide even roet in het eten. Waar Nederland en België samen 1000 broedparen telde, was dat in die jaren gedaald naar ongeveer 100. Gelukkig herstelde dit in de loop van de jaren. In 2015 werden de broedparen weer op 1000 geschat. In het jaar 2019 werd alleen al in Nederland het aantal ijsvogel broedparen geschat op 700 á 900 paren.
Vijanden van de ijsvogel
Omdat de ijsvogel in omgevallen bomen of in een steile oeverwant zijn nest maakt is, zijn deze voor veel roofdieren als de, wezel of nerts, moeilijk te bereiken. Ook voor roofvogels is de ijsvogel een lastige prooi. Hij is vliegensvlug en vliegt vlak over de oppervlakte van het water. Wat eerder een echte bedreiging is, zijn de strenge winters. De bevroren beken en sloten sluiten het voedsel van de ijsvogel af. De ijsvogel leeft van verse vis, levend. Daarom is het heel belangrijk om wakken te maken voor de ijsvogel.
Ook wij als mens zijn een grotere bedreiging voor de ijsvogel. Door de oevers strak af te timmeren of versterken met beton, wordt de biodiversiteit verlaagd en de broedplaatsen verdwijnen. Een natuurlijke beekloop of oeverrand is heel belangrijk om de ijsvogel in leven te houden. Ook watervervuiling speelt een rol. De vis die de ijsvogel vangt, sterft door de vervuiling, waardoor het voor de ijsvogel niet meer eetbaar is. Het water vertroebelt waardoor de ijsvogel slecht zicht heeft en hierdoor de jonge visjes niet goed kan waarnemen. Ook de nieuwsgierigheid van de mens die het territorium verstoord speelt een grote rol.
Voortplanting
Als er een koppel elkaar heeft gevonden en er is gepaard, maakt het mannetje het nest en het vrouwtje bewaakt het territorium. Na het paren legt het vrouwtje 4 tot 8 eieren, samen broeden ze om beurten op de eieren. Als de jongen geboren zijn, blijven ze ongeveer 25 dagen in het nest, waarna ze nog 2 tot 4 dagen op een tak door de ouders gevoerd worden. IJsvogels hebben in 1 seizoen vaak 2 tot 3 legsels.
Voedsel van de ijsvogel
Het eten bestaat voornamelijk uit verse vis, kleine jongen visjes. Waaronder, forellen, (stekel) baarzen, karpers of snoeken. Maar ook kikkers en salamanders staan op het menu, net als kreeftachtigen. Een klein gedeelte van de menukaart bestaat uit insecten in de lucht. De ijsvogel, slaat zijn gevangen prooi dood op een tak. De prooi gaat met de kop eerst de snavel in, waar eventuele stekels niet in de keel blijven hangen.
Wilt u een ijsvogel in de tuin?
Als u wilt dat de ijsvogel ook uw tuin bezoekt, is het belangrijk om de biodiversiteit in uw tuin te vergoten. Als eco-hovenier weten wij precies hoe wij verschillende tuindieren naar uw tuin kunnen trekken. Lees alles over een groene en levende tuin en maak een afspraak zodat de ijsvogel ook bij u op bezoek komt.
Meer informatie?
Als hoveniers met een groen hart helpen wij graag om een levende, groene tuin aan te leggen en/of te onderhouden. Kunnen wij u helpen bij het aanleggen, renoveren of onderhouden van uw tuin? Bel dan tijdens kantooruren naar 0252-684923 of stuur ons een bericht. Wij helpen u graag.